We hebben het even moeten laten bezinken, het interview in het FD met FNV-voorman Han Busker.
Voor de enkeling die het is ontgaan, in dit interview geeft hij aan ‘het mes te willen zetten in de fiscale voordelen van de zzp’ers’. De fiscale voordelen voor zzp’ers moeten verdwijnen omdat die er volgens hem toe leiden dat zzp’ers zich kunnen aanbieden tegen lagere tarieven.
Dit lijkt verdacht veel op een schoolvoorbeeld van de vergane glorie van de ‘oude’ economie. Stuiptrekkingen meer. Van een instituut dat vast wil blijven houden aan het oude en weigert te kijken naar het nodige nieuwe.
Het is een feit dat een behoorlijk aantal mensen ‘gedwongen’ als zzp’er aan de slag zijn gegaan de afgelopen jaren. Maar in plaats van dat af te doen als een noodsprong omdat mensen afgeschreven zouden zijn, bekijken wij het als een nieuwe stroom. Mensen die hun leven in eigen hand nemen en niet gaan zitten afwachten op de bank. Daarnaast heeft een overgroot deel van de zzp’ers bewust gekozen voor ondernemerschap. Een keuze die bijdraagt aan het verhogen van de kwaliteit van hun leven.
Zzp’ers zijn creatief, ondernemend, positief en kunnen op veel manieren een inspiratie zijn voor werknemers in loondienst. Daarmee is niet gezegd dat mensen die kiezen voor een (vast) dienstverband passief en negatief zijn. Een economie waarin we samenwerken gaat veel meer opleveren.
Niet iedereen is in de wieg gelegd om ondernemer te worden zoals ook niet iedereen in de wieg is gelegd om voor een ‘baas’ te werken. Gelukkig niet, want zonder ondernemers zouden er geen werkgevers zijn. Tussen al die zzp’ers die de stap hebben gemaakt, zitten potentieel weer nieuwe werkgevers voor mensen die in loondienst willen werken. Zo hebben we elkaar dus nodig.
Dat zzp’ers met de fiscale voordelen hun prijzen laag zouden kunnen houden is regelrechte onzin. Dat suggereert dat bij het verdwijnen van fiscale voordelen, zzp’ers hun prijzen omhoog kunnen gooien. Dat lijkt ons niet realistisch.
Zeker is dat alle zelfstandigen de voordelen gebruiken waarvoor ze door de overheid in eerste instantie zijn bedacht. Let wel, bedacht door mensen die wellicht nauwelijks zelf ervaring hebben als ondernemer. Op papier lijkt het zo mooi, fiscale voordeel om als reservering op te nemen. In de praktijk betekenen de eerste jaren van ondernemerschap voor veel zzp’er gewoon overleven. En dat doe je maar op een manier: goed worden, zijn en blijven in wat je doet. Die motivatie vinden zzp’ers elke dag weer.
Zzp’ers zorgen goed voor zichzelf, want dat niet doen heeft (financiële) consequenties. Zzp’ers blijven in zichzelf investeren, want dat niet doen heeft (financiële) consequenties. Zzp’ers geven opdrachtgevers de flexibiliteit die voor veel bedrijven nodig is om te kunnen reageren op snel veranderende markten. Is die mogelijkheid er niet, dan heeft dat consequenties voor veel bedrijven. Verantwoordelijkheden die bij elke zzp’er zelf liggen en op geen enkele manier worden gefaciliteerd zoals dat voor werknemers gebeurt.
We hebben elkaar dus hard nodig. In de nieuwe economie wil men vrijheid en flexibiliteit. Dat is ook nodig. Nieuwe vormen van ondernemen, nieuwe vormen van samenwerken. Daarin heeft de zzp’er een belangrijke rol.
Voor de FNV ligt er een andere rol, dan alleen maar vingertjes wijzen. Zoals Annemarie van Gaal al zei: ’Je bent pas een echte vent als je opkomt voor álle werkenden, werknemers en zzp’ers.’ (column De Telegraaf).
Zzp’ers zijn de motor van de economie. Het alleen afschaffen van de fiscale voordelen is kort door de bocht. Er zou een beter totaal pakket moeten komen van voordelen en verplichtingen die bijdragen aan vrijheid en flexibiliteit enerzijds en stimulering van ondernemerschap anderzijds.